Birleşmiş Milletler (BM) uzmanları İsrail’i Filistinlilere giderek artan bir biçimde cinsel ve cinsiyete dayalı şiddet kullanmakla, doğumhane ve üreme sıhhati tesislerini sistematik olarak yok ederek “soykırım eylemleri” gerçekleştirmekle suçladı.
BM İnsan Hakları Kurulu tarafından talep edilerek hazırlanan yeni bir raporda, Gazze savaşının başından bu yana Gazze ve işgal altındaki Batı Şeria’da tecavüz de dahil olmak üzere şiddet uygulandığı sav ediliyor.
Ayrıca Gazze’deki doğumhanelerin ve bir üreme sıhhati kliniğindeki embriyoların imha edilmesinin, makul bir kümedeki doğumları engelleme stratejisinin bir göstergesi olabileceğini söylüyor. Bu da soykırımın yasal tariflerinden biri.
İsrail, “asılsız” olarak değerlendirdiği bu argümanları “kesinlikle reddettiğini” söyledi.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu İnsan Hakları Kurulu’nu “antisemitist, çürümüş, teröristleri destekleyen ve bahisle alakasız bir kurum” olarak nitelendirdi.
“Hamas’ın işlediği savaş cürümlerine odaklanmak yerine, İsrail’e temelsiz suçlamalarla” saldırdığını söyledi.
UYARI: Yazının bundan sonraki kısımlarını rahatsız edici bulabilirsiniz.
İşgal Altındaki Filistin Toprakları Hakkında Bağımsız Memleketler arası Soruşturma Komitesi, BM İnsan Hakları Kurulu tarafından 2021 yılında memleketler arası insani ve insan hakları hukukunun tez edilen ihlallerini araştırmak üzere kuruldu.
Üç üyeli kurul, yeni raporunun, bu hafta başında Cenevre’de düzenlenen iki günlük duruşmalarında konuşan cinsel ve üreme şiddeti mağdurları ve şahitlerinin sözlerine, doğrulanmış fotoğraf ve görüntü imgelerine, sivil toplum ve bayan hakları örgütlerinden alınan bilgilere dayandığını söyledi.
Komisyon başkanı, Güney Afrikalı eski BM insan hakları şefi Navi Pillay, toplanan delillerin “cinsel ve cinsiyete dayalı şiddette elim bir artışı” ortaya koyduğunu söyledi. İsrail’in bunları, Filistinlileri “terörize etmek ve kendi bahtını tayin haklarını baltalayan bir baskı sistemini sürdürmek” için kullandığını argüman etti.
Raporda, zorla kamusal alanda soyma ve çıplaklık, tecavüz tehditleri de dahil olmak üzere cinsel taciz ve cinsel taarruz üzere makul cinsel ve cinsiyete dayalı şiddet biçimlerinin “İsrail Güvenlik Güçleri’nin Filistinlilere yönelik standart çalışma prosedürlerinin bir modülü olduğu” belirtiliyor.
Tecavüz ve cinsel organlara yönelik şiddet de dahil olmak üzere öteki şiddet biçimlerinin “ya açık buyruklar altında ya da İsrail’in en üst seviye sivil ve askeri liderliğinin örtük teşvikiyle” işlendiği tez ediliyor.
Raporda kumandanlardan yahut üst seviye yetkililerden gelen açık buyruklara dair örnekler sunulmuyor. Fakat geçen yıl Sde Teiman Askeri Üssü’nde bir Filistinli tutukluya ağır halde berbat muamele etmekle suçlanan askerleri savunan İsrailli bakanların sözlerine yer veriliyor.
Avustralyalı bir insan hakları avukatı olan Kurul üyesi Chris Sidoti BBC’ye, “Cinsel şiddet artık o kadar yaygın ki, sadece sistematik olarak kabul edilebilir. Bu, bireylerin rastgele aksiyonlarının ötesine geçti.”
İsrail, Gazzeli tutuklulara yönelik yaygın makus muamele ve azap savlarını reddederek, memleketler arası hukuk standartlarına tam olarak bağlı olduğunu vurguladı.
Raporda, kurulun ayrıyeten İsrail güçlerinin Gazze’deki 17 aylık savaş sırasında cinsel ve üreme sıhhati tesislerini sistematik olarak tahrip ettiği belirtiliyor.
Kadınların ve kız çocuklarının, üreme sıhhati hizmetlerine erişimi engelleyen İsrail yetkilileri tarafından dayatılan şartlar nedeniyle hamilelik ve doğumla ilgili komplikasyonlardan öldüğü ve bunların insanlığa karşı işlenen imha hatasına denk geldiği belirtiliyor.
Komisyon ayrıyeten, İsrail yetkililerinin, doğum hastaneleri ve hastanelerin doğumhaneleri ile Gazze’nin ana tüp bebek kliniği (El-Basma) dahil olmak üzere cinsel ve üreme sıhhati tesislerinin “sistematik olarak tahrip edilmesi” yoluyla “Gazze’deki Filistinlilerin bir küme olarak üreme kapasitelerini kısmen tahrip ettiğini” sav ediyor.
Bunun, ” Roma Statüsü ve Soykırım Mukavelesi’nde, Filistinlilerin fizikî olarak yok edilmesini sağlayacak halde kasıtlı olarak hayat şartları yaratmak ve doğumları engellemeyi amaçlayan tedbirler almak da dahil olmak üzere soykırım eylemi” manasına geldiği bildiriliyor.
Rapora nazaran, Al-Basma’daki embriyoloji laboratuvarı Aralık 2023’ün başlarında vuruldu ve bildirildiğine nazaran yaklaşık 4.000 embriyonun yanı sıra 1.000 sperm örneği ve döllenmemiş yumurta imha edildi.
Komisyonun, fotoğrafların görsel tahlili yoluyla hasarın büyük kalibreli bir mermi, büyük olasılıkla bir İsrail tank mermisi tarafından meydana getirildiğini ve İsrail güçleri tarafından kasıtlı olarak hücuma uğradığını belirlediği söyleniyor. Lakin İsrail ordusu o sırada ABC News’e kliniğe yapılan bir akından haberdar olmadığını söyledi. BBC yorum için İsrail ordusuyla ile bağlantıya geçti.
Sidoti “Bir sıhhat tesisinin kasıtlı olarak tahrip edilmesi, memleketler arası insani hukuk ve insan hakları hukuku açısından önemli bir bahistir. Lakin bu kliniğe yapılan atağın tahlilinden, bunun bilerek ve kasıtlı olarak üreme hizmetlerinin imhasına yönelik olduğu anlaşılıyor. Bunun sonucu doğumların engellenmesidir.”
İsrail’in Cenevre’deki BM misyonu, yaptığı bir açıklamada, raporun “[İsrail ordusunu] suçlamak ve [cinsel ve cinsiyete dayalı şiddetin] ‘sistematik’ kullanımı yanılsaması yaratmak için utanmaz bir girişim” olduğunu söyledi.
Komisyonun, BM standartları ve metodolojileriyle tutarsız olduğunu söylediği “ikinci elden doğrulanmamış kaynaklardan bilgi” kullanımını eleştirdi.
Açıklamada ayrıyeten, İsrail ordusunun “bu tıp suistimalleri açıkça yasaklayan somut direktifleri, prosedürleri, buyrukları ve politikaları” ile argüman edilen cinsel şiddet olaylarını soruşturmak için düzenekleri olduğu vurgulandı.
İsrail başbakanı da raporun bulgularını reddetti ve İnsan Hakları Kurulu’nu “İsrail zıddı bir sirk” olarak nitelendirdi.
“Holokost’tan bu yana Yahudi halkına karşı gerçekleştirilen en makûs katliamda Hamas terör örgütü tarafından işlenen insanlığa karşı kabahatlere ve savaş hatalarına odaklanmak yerine, BM tekrar İsrail Devleti’ne temelsiz cinsel şiddet suçlamaları da dahil olmak üzere temelsiz suçlamalarla saldırmayı seçti” dedi.
Uluslararası Adalet Divanı’nda, Güney Afrika tarafından açılan ve İsrail güçlerini Gazze Şeridi’ndeki Filistinlilere karşı soykırım yapmakla suçlayan dava sürüyor. İsrail iddiayı şiddetle reddetti.
Hamas’ın 7 Ekim 2023’te 1.200 kişinin öldürüldüğü saldırısının akabinde İsrail tarafından başlatılan savaşta, Gazze’de 48.520’den fazla kişi öldürüldü.
Gazze’nin 2,1 milyonluk nüfusunun birden fazla da birçok defa yerinden edildi. Binaların yaklaşık %70’inin hasar gördüğü yahut yıkıldığı iddia ediliyor; sıhhat hizmeti, su, sanitasyon ve hijyen sistemleri çöktü; ve yiyecek, yakıt, ilaç ve barınak ıstırabı yaşanıyor.
