ZONGULDAK Bülent Ecevit Üniversitesi’nde (BEUN) Bayana ve Çocuğa Yönelik Şiddetle Uğraş Çalıştayı düzenlendi. Çalıştayın açılış konuşmalarını Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Saadet Oruç, Kamu Başdenetçisi Şeref Malkoç, AK Parti Küme Başkanvekili Leyle Şahin Usta yaptı. Avrupa Birliği Parlamentosu’nun bayana ve çocuğa yönelik şiddetle gayrete ait, düzenlemelerini yapmayan ülkelere karşı direktifler yayınladığını belirten Leyla Şahin Usta, “Avrupa Birliği üyesi yahut dışındaki ülkeler, baktığımızda bayana yönelik şiddetle gayretle ilgili yapılması gereken tüm önlemleri ve tedbirleri alan tekbir ülke var, o da Türkiye” dedi.
BEUN Sezai Karakoç Toplantı Salonu’nda Bayana ve Çocuğa Yönelik Şiddetle Çaba Çalıştayı düzenlendi. Çalıştaya vilayet protokolü, akademisyenler, öğrenciler ve kamu vazifelilerinin yanı sıra açılış konuşmacıları olarak Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Saadet Oruç, Kamu Başdenetçisi Şeref Malkoç, AK Parti Küme Başkanvekili Leyle Şahin Usta katıldı.
‘BATIDA ÖNEMLİ BİR DATA EKSİKLİĞİ VAR’
Çalıştay fikrinin Narin Güran cinayetinin haberlerde gündem olduğu vakitte Rektör İsmail Hakkı Özölçer ile yaptıkları sohbette ortaya çıktığını anlatan Saadet Oruç, ” Rusya’yla batı ortasındaki tansiyona bakıyorsunuz, 3’üncü Dünya Savaşı mı çıkacak, Gazze’de yaşananlara bakıyorsunuz, pandemiden bu yana bir şiddet anaforu var. Bayana karşı şiddet yalnızca ülkemiz kesitinde değil, milletlerarası düzlemde de çok siyaset üstü, çok farklı bir ortaya gelişi elzem kılıyor. Bayana karşı şiddet de genel şiddet değil, 2022 yılında Fransa’da aile içi şiddetten ötürü hayatını kaybeden bayan sayısı 118. Erkekler de bayanların şiddetine uğruyor lakin 27 kişi, çocuk sayısı 12. Aslında üzerinde durulması gereken bir ‘kadına karşı şiddet’ konusunun çok farklı boyutları olan, ekonomik, ruhsal, kültürel nedenleri olan bir durum kelam konusu. Bilhassa bayana karşı şiddet konusunda, batıda önemli bir bilgi eksikliğini altı çiziliyor. Örneğin Avrupa Birliği’nde bir gazeteciler ağı bir ortaya gelmiş sayı bulamadıkları için kendileri tek tek bilgileri alt alta getirip, şiddete uğrayan bayan sayısını toparlamaya çalışıyorlar. Zira burada çok önemli bir data eksikliği var. Lakin Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığımızın başlattığı dataları toplayan İstatistik Komitesi var. Bayana karşı şiddet konusunda evvel durumun tespitinin yapılması gerekiyor. Tam burada üniversitelerin oynaması gereken bir role atıfta bulunmak gerekiyor” dedi.
ŞEREF MALKOÇ: TÜRKİYE’DE İNANILMAZ ÇALIŞMALAR OLDU
Öğretmenlerin şiddetten uzak kuşaklar yetiştirmesini temenni ederek Öğretmenler Günü’nü tebrik eden Kamu Başdenetçisi Erdem Malkoç, “Öğretmenler, umut ediyorum ki, gelecek kuşakların şiddetten uzak, merhametle sevgiyle ve şefkatle dolu olarak yetiştirirler. Tarihe baktığımızda tarih boyunca daima şiddet olmuştur. Bu şiddetin en çok mağduru bayan ve çocuklardır. Şiddetten nasıl uzaklaşılır, nasıl önüne geçilir; burada eğitim öne çıkıyor. Dünyanın yakın tarihine bir baktığımızda, Bosna’da 250 bin insan katledildi. Bunların birden fazla bayan ve çocuktu. Artık Rusya- Ukrayna savaşı devam ediyor, savaş askerler ortasında yapılıyor lakin asıl mağdur bayan ve çocuklardır. Gazze aslında bütün insanlığın vicdanını karartan, yaralayan bir mevzu. 7 Ekim 2023’ten beri devam ediyor, dünyanın en gelişmiş silahları, en ileri teknolojisiyle bir avuç yere sıkışmış 2,5 milyon insan var, 45 bin kişi katledildi. Bunun birden fazla savunmasız yeniden bayan ve çocuklar. Biz bunlara duyarsız kalmadık, Sayın Cumhurbaşkanımızın öncülüğünde kadın ve çocuğa şiddet konusunda, Türkiye’de harika çalışmalar oldu. Dünyada bayana ve çocuğa yönelik şiddet konusunda, yasal olarak devletin yapması gereken düzenlemeler yapıldı, idari önlemler alındı. 2007 yılında uygulamaya alınan ‘kadın yönelik şiddetle gayret programı’ 2021-2025 bayana karşı şiddetle uğraş, ulusal aksiyon planı. Bunlar bu sürecin birer modülü. Bilhassa çocuklara yönelik olarak 2005 yılında çıkarılan ‘çocukların korunmasıyla ilgili kanun’ ve bayana ve çocuğa yönelik şiddetin cezasının arttırılmasına yönelik çalışmalar yapıldı. Devletin bütün kurumları yapılması gerekeni mümkün olduğunca yapıyorlar ancak bunlara karşın insanlığımıza dokunan, onuru zedeleyen olayları maalesef yaşamaktayız” diye konuştu.
‘MAHALLEMİZDE BOŞANMA OLDUĞUNU HATIRLAMIYORUM’
Geçmiş yıllarda yaşadığı Trabzon’da boşanma yahut şiddet olayları görmediğini anlatan Malkoç, “Mahallemizde yahut köyümüzde boşanma olduğunu hatırlamıyorum. Sanki çocuktuk da bize mi intikal etmiyordu? Bayana karşı şiddet hatırlamıyorum. Birisi teşebbüste bulunsa da köyün kahvesine, bakkalına gidemezdi. Sokağa çıkamazdı. Okuma yazma desen, refah düzeyi desen şu an daha yüksek, bu öteki bir hastalık, şiddet. Bayana şiddet, çocuğa şiddet, yaşlıya şiddet, akran zorbalığı, engelliye şiddet, mülteciye şiddet bunlardan sonra bir de öğretmene şiddet çıktı. Akabinde doktora şiddet çıktı. Artık de dünyada olmayacak bir şey, polise şiddet çıktı. İnsan bazen düşünüyor ‘bu önlemleri aldık, yasal düzenlemeleri yaptık, devletin bütün kurumları harekete geçti. Fakat sanki neyi eksik bıraktık ya da önlemlerde yanılgı mı var?’ Burada üniversitelerimiz, toplumumuza, kanunlara mevzuata, uygulamaya bakarak araştıracaklar, ortaya koyacaklar. Genelde, şiddet konusu olduğunda muhakkak kesitler devleti suçluyor. Maksatlarında cumhurbaşkanı yahut iktidar fakat problem bu kadar kolay değil. Bu toplumsal bir hastalık, o parti masraf bu parti gelir, şiddet önlenir. yahut klasik sıkıntılarımız halledilir diye muhakkak kimse düşünmesin. Bunlar sosyolojik, toplumsal olaylardır. Toplum olarak uğraş etmemiz gerekir” tabirlerini kullandı.
‘TBMM SERT ÖNLEMLER ALABİLİR’
Medyanın cinayet haberlerinde, cinayetin işleniş biçimini detaylandırmasını eleştiren Malkoç şöyle konuştu:
“Şiddete eğilimli olan canileri harekete geçiriyor ve onlara yeni metotlar öğretiyor. Medyayla ilgili husus yalnızca yasal düzenlemeyle çözülecek bir şey değil. Herkesin sorumluluğu var. Medyanın da kendi kendini denetim etmesi gerekir, elbette basın özgürlüğü olacak lakin basın özgürlüğü her şeyi yazmak, her şeyi konuşmak değil. Birebir vakitte basın sorumluluğu da var. Şayet basın bunu yapmazsa bir süre sonra ‘kadına ve çocuğa şiddet’ konusunda basının yazdığı, çizdiği, konuştuğuna karşı TBMM daha sert önlemler alabilir.”
USTA: BAYANA ŞİDDET İNSANLIPA KARŞI İŞLENMİŞ BİR SUÇTUR
Kadın haklarını, insan haklarının alt kısmı üzere değil, ana bir başlık olarak gördüğünü tabir eden Leyla Şahin Usta, “Kadına karşı şiddet yalnızca bireylere değil, toplumsal barışa ve insanlığa karşı işlenmiş büyük bir hatadır. O yüzden şiddetle gayretimizi her vakit için sıfır tolerans prensibiyle yürütmeye çalışıyoruz” dedi.
‘TÜRKİYE BAYANA ŞİDDETE KARŞI MEVZUAT DÜZENLEMELERİNİ TAMAMLAMIŞ TEK ÜLKE’
Zaman vakit ‘neden kanunlarımız yetersiz, neden mevzuatta eksiklikler var’ tenkitleri aldıklarını tabir ederek yapılan düzenlemeleri anlatan Leyla Şahin Usta, sorunun yalnızca tüzel düzenlemelerle çözülmeyeceğini söyledi. Şahin Usta, “Kanunlarımıza, mevzuatımıza baktığımızda 2005’ten bugüne kadar yapılan pek çok düzenlemeyle bayana yönelik, çocuğa yönelik şiddetle gayretimizde önemli adımlar atılmış bulunmakta. Şunu soran olabilir, 6284 çıktı, İstanbul Kontratı çıktı, meşhurdur herkes bilir. Türkiye bu mukaveleyi 2011’de taraf olarak imzalamıştı, onaylamasını 2012 yılında yaptı ve 2012 yılında 6284 sayılı kanun çıkarıp kendi iç hukukumuza yerleştirip düzenlemesini yaptığımız bir kontrattan çekildik. Çekilmemizin sebeplerinin daha farklı olduğunu, İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmenin bayana yönelik şiddetle olan gayretimizde asla bir gevşemeye yahut bir geri adım atmaya sebep olmadığını çok net söylemek istiyorum. Zira 6284 kanunumuz, 2012 yılında yürürlüğe girdi ve hala etkin bir halde uygulanıyor. Hiçbir unsurunda de hiçbir değişiklik yapılmadı. Bununla ilgili olarak Avrupa Birliği Parlamentosu’nun yeni yayınladığı bir direktif var. Bu direktifi neden yayınladı derseniz, bayana yönelik şiddetle ilgili Avrupa Birliği’ne üye olan ülkelerin, var olan mevzuatlarında kâfi düzenlemeleri yapmaması sebebiyle yeni bir direktif yayınlandı. Bu direktif Mayıs 2024’te yayınlandı. Direktif dedi ki; ‘Parlamento üye devletleri, size bu kararları yerine getirmek için 3 yıllık müddet tanıyorum’ dedi. Avrupa Birliği üyesi yahut dışındaki ülkeler, baktığımızda yapılması gereken bayana yönelik şiddetle uğraşla ilgili yapılması gereken tüm önlemleri ve tedbirleri alan tek bir ülke var, o da Türkiye. Mevzuat açısından, hukuk kuralları açısından, normlarımız açısından Avrupa Birliği’nin direktiflerine uygun düzenlemeleri yapan tek ülke Türkiye. İşte 6284, müstakil bir kanun olarak yapıldı ve onun altındaki düzenlemelerle bu direktiflerin hepsi yerine getirilmiş oldu. O yüzden mukaveleden çıkmış olmamız, bizim bayana yönelik şiddetle gayretimizde asla ve kata bir geri adım değildir. Kararlılığımızda asla ve asla bir gevşeme değildir” diye konuştu.
